Batum

by | Tem 15, 2012 | Batum, Gürcistan, Lezzet gezileri | 0 comments

Batum

by | Tem 15, 2012 | Batum, Gürcistan, Lezzet gezileri | 0 comments

Sehrin Tarihi ve genel bilgiler

Batum (Gürcüce-Lazca: ბათუმი / Batumi), Gürcistan’ın Karadeniz kıyısında, Acara Özerk Cumhuriyeti’nin yönetim merkezi olan liman kenti. Nüfusu 121.806’dır (2002). Turizm merkezi olan Batum’un yaz aylarında bu nüfus 400.000’i bulmaktadır.

Batum, Transkafkasya Demiryolu’nun ve Bakü petrol boru hattının son bulduğu önemli liman ve ticaret merkezidir. Türkiye sınırına 20 kilometre uzaklıktadır ve subtropikal iklimin olduğu bölgede bol meyve ve çay yetişir. Petrol rafinerisi ve gemi yapımcılığıyla da tanınmıştır. Türkiye’yi karayoluyla Gürcistan ile Azerbaycan’a ve Orta Asya cumhuriyetlerine bağlayan Sarp Sınır Kapısı Batum’a açılır.

Batum’un eski Yunan kolonisi olarak Batis adıyla kurulduğunu sanılır. Kent, ortaçağa değin Gürcü krallıklarının ve prensliklerinin yönetimlerinde kaldı.

İlkçağ’da Pers İmparatorluğu’nun egemenlik sınırı içinde “Bathys” diye anılan kent, önce Pontos Krallığı’nın daha sonra ise Romalıların eline geçti. Ortaçağda Gürcistan’a bağlandı. XIII. yy’da Moğol egemenliğine girdi.

1564’te Kanuni Sultan Süleyman döneminde Osmanlılar tarafından fethedildi. Lazistan Sancağı’nın merkezi oldu. 314 senelik Osmanlı egemenliğinden sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Rusya’nın işgaline uğradı. Ayastefanos Antlaşması ve Berlin Antlaşması ile şehir Rusya’ya bırakıldı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Rusya’nın bölgeden çekilmesiyle şehir Brest-Litovsk Antlaşması uyarınca tekrar Osmanlı Devleti’ne geri verildi ve bağımsız bir sancak merkezi oldu. Mondros Mütarekesi uyarınca önce İngilizlere, sonra Gürcistan’a bırakıldı.

1918 yılında kurulan Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti sınırları içinde kaldı. Misak-ı Milli sınırları içerisinde sayıldığı için, Akif Sümer, Ahmet Fevzi Erdem, Ali Rıza Acara, İmamzade Edip Dinç ve Hahutzade Ahmet Nuri Efendi, Birinci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Batum milletvekilleri olarak katıldılar. Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti sınırları içinde kalan Artvin ve Ardahan geri alınırken, 7 Mart 1921’de Batum da alındı, Fakat 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması gereğince Bolşevik ordularının ele geçirdiği Gürcistan’a bırakıldı. Ancak cepheye antlaşma ile ilgili haber ulaşmadığı için 20 Mart’ta 11. Kızıl Ordu’ya bağlı süvari alayı, TBMM Ordusu birliklerine saldırdı ve bir kısımını esir aldı.

Kent, 16 Temmuz 1921’de kurulan Acara Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’nin yönetim merkezi oldu. Moskova Antlaşması’nın teyidini sağlayan Kars Antlaşması sonucunda Sovyet Gürcistanı’na bırakılması onandı. Yapılan antlaşmaya göre Acaristan özerk cumhuriyetinin özerkliği Türkiye devletinin garantörlüğü altındadır. Batum (Acaristan) Rusya’ya verilirken bazı kurallara uyma zorunluluğu ile bırakıldı. Bunlardan en önemli maddesi: Batum (Acaristan) sınırları içindeki halkın etnik kimliğine, dini kimliğine kesinlikle müdahale edilmiyeceğidir. Bu kurallara uyulmaması halinde ise Türkiye Cumhuriyeti Devletinin müdahale hakkı vardır.

Gürcistan’ın 1991’de bağımsızlığını ilan etmesinden sonra Acara özerk cumhuriyeti yönetiminin başına Aslan Abaşidze geldi ve Batum’da ikamet ederek bölgeyi bir diktatör olarak yönetti. Mayıs 2004’te Abaşidze iktidarı, merkezi yönetimin desteğindeki halk hareketiyle son buldu.

İklim

Batum’da subtropikal iklim egemendir. Kentte ve çevrisinde subtropikal bitkiler yetişir. Parklar, çay plantasyonları ve turunçgiller önemli yer tutar.

Batum’da ortalama sıcaklık 14 °C’dir. En soğuk ay olan Ocak ortalaması 6 °C olarak ölçülür. En sıcak aylar olan Temmuz ve Ağustos ortalaması ise 22 °C olarak gerçekleşir. Batum’da en düşük sıcaklık olarak -7 °C ve en yüksek sıcaklık olarak da 40 °C kaydedilmiştir.

Bölgeleri

31 Mart 2008 Tarihli Şehir meclisi Kararına Göre 7 Alt bölgeye ayrılmıştır :

Old Batumi (ძველი ბათუმის უბანი)

Khimshiashvili (ხიმშიაშვილის უბანი,Hamşioğlu)

Bagrationi (ბაგრატიონის უბანი)

Aghmashenebeli (აღმაშენებლის უბანი)

Javakhishvili (ჯავახიშვილის უბანი)

Tamar (თამარის უბანი)

Boni-Gorodok (ბონი-გოროდოკის უბანი)[5]

Ulaşım

Türkiye’de yaptığı havalimanlarıyla tanınan TAV’ın yeniden inşa ettiği uluslararası Batum Havalimanı 2007 yılında açıldı. Batum, Mahincauri istasyonundan başlayan demiryoluyla da Tiflis’e bağlanır. Sarp Sınır Kapısı’ndan Gürcistan’a açılan karayolu Batum kentinden geçer. THY 2008 yılından itibaren İstanbul-Batum uçuşlarını başlatmıştır. Türkiye vatandaşları pasaport ve vize aranmaksızın Batum Havaalanı’na inerek Hopa ilçesine gelebilmektedirler. Ayrıca Trabzon’dan her gün Batum’a karayoluyla otobüs seferleri düzenlemektedir.

Batum’un sembollerinden Khimshiashvili (Hamşioğlu) Aslan Bey’in İki Laz ustaya yaptırdığı camii Batum Orta Camii

Batum’un nüfusunun çoğunluğu Gürcüler’den (Acarlar dahil) oluşur. Gürcüler (ve Acarlar) (104.313), Ermeniler (7.517), Ruslar (6.300), Abhazlar (800), Ukraynalılar (770), Rumlar (587), Azeriler (301), Osetler (142) ve Lazlar gibi diğer etnik kökenden nüfus da bulunmaktadır.

Sehrin Lezzet ve Mutfak Kültürü

Geleneksel Gürcü mutfağının örneklerini Batum’da bulabilirsiniz. Özellikle ceviz ve mısırın bol kullanıldığı bu mutfakta; patlıcan, lahana, pancar ve pırasa gibi sebze yemekleri tadılabilir. Tavuk ile yapılan yemeklerin özel bir yeri vardır. “Kahuri dedas purebi” adlı ekmek, Kaheti kökenli Gürcülerin sofralarında her zaman yer alır. “Pahali” Gürcülere özgü mezelerin genel adı. Çeşitli sebze ve otlarla hazırlanıyor.

Özellikle kahvaltıda yenilebilecek “haçapuri” bir tür peynirli börek. Acara usulü haçapuri yumurta ve sucukla yapılıyor. Mısır unundan yapılan “çadi” de bu sofranın diğer geleneksel lezzetlerini oluşturuyor.

Batum’da içecek olarak da zengin seçenekler mevcut. Tamamen doğal meyve sularından mutlaka tadılmalı. Gürcistan, Anadolu ile birlikte şarabın anavatanı olarak biliniyor. Rus hanedanına da özel şarap üreten Gürcüler bu konuda çok

SKYLIFE

Mutlaka görülmesi gereken yerler

Batum önemli bir liman kentidir. Aynı zamanda önemli bir tatil merkezi olan kent, botanik bahçeleri ve tropik bitkileri bakımından zengindir.

Şehrin görülmeye değer yerleri arasında Osmanlı döneminden kalma Orta Cami adlı cami, Acara Devlet Müzesi, Batum Botanik Bahçesi, İsa’nın 12 havarisinden Aziz Matthias’ın anıt mezarını barındıran Roma döneminden kalma Apsaros kalesi, 20. yüzyılda yapılmasına karşın Gürcü Mimari karakterini yansıtan Eski Postane Binası, Karadeniz kıyısındaki Batum Devlet Parkı, Akvaryum ve sirk sayılabilir.

BOULEVARD CADDESİ: Sahil şeridi boyunca kilometrelerce uzanan bulvarı zaman zaman geniş parklar, altın kubbeli katedraller, kafeler, meydanlar, tenis kortları ve süs havuzları kesiyor.

BATUM DEVLET PARKI: Batum’un sahil şeridinde yer alan park, mavinin kıyısında yeşil bir ada gibi. Parkın bitişiğindeki Batum Üniversitesi ise Çarlık dönemi mimarisinin zarif bir örneği.

ÖZGÜRLÜK MEYDANI: Batum tarihindeki pek çok önemli olay bu meydanda gerçekleşmiş. Benzersiz ve estetik açıdan göz alıcı heykellerle donatılan meydan, tarihi kiliselerle çevreleniyor. Meydanda kentin simgesi kabul edilen Medea Heykeli de yükseliyor.

BATUM SANAT MÜZESİ: 1949’da inşa edilmiş. Başlangıçta sadece yerel eserlerin sergilendiği müze, 1998’den sonra Batı Avrupa ve Rus sanatından örneklerle zenginleştirilmiş.

NASIL GİDİLİR? 
Türk Hava Yolları, İstanbul’dan Batum’a haftanın beş günü karşılıklı seferler düzenliyor. Hareket saatleri İstanbul’dan 13:25, Batum’dan 18:05’te. 
www.turkishairlines.com

ADALET SARAYI
Geçtiğimiz yıl hizmete açılan Batum Adalet Sarayı, Türk mimar ve mühendislerin imzasını taşıyor. Geceleri ışıl ışıl renklenen görüntüsü ile tüm kente değer kazandırıyor.

BATUM BOTANİK PARKI 
Batum’un dokuz kilometre kuzeyinde yer alan park, dünyanın en büyük botanik bahçesi. 1912’de açılan parkta Kafkasya’dan Meksika ve Uzak Asya’ya uzanan coğrafyadan derlenmiş iki binden fazla bitki türü bulunuyor. Özellikle denizle birleşen uçurumları görmek ve minik golf arabalarıyla parkı gezmek çok keyifli.

Botanik Park Batum Gürcistan

Mutlaka tadilmasi gereken Lezzetler

Gürcü mutfağı Gürcistan’nın ulusal mutfağıdır. Avrupa ve Ortadoğu mutfaklarını etkilemiş hem de bu mutfaklardan etkilenmiştir. Ayrıca Gürcü mutfağı yörelere göre de farklılıklar gösterir.

Aparatifler

Muzhuzhi

Khachapuri

Lobiani

Kutchmatchi

Pkhaleuli

Abkhazura

Tsotskhali

Satsivi

Lobio

Nadughi

Badrijani Nigvzit

Ajapsandali

Kupati

Soko

Ispanakhi

Jonjoli

Mtchadi

Tarti

Khizilala

Salatalar

Katmis

Tevzis

Kvertskhis

Kiborchkhalis

Sagazapkhulo

Khakhvis

Lobios

Tcharkhlis

Kartophilis

Satatsuris

Staphilos

Kombostos

Sokos

Ispanakhis

Kitris

Tarkhunis

Khilis

Boloki tcharkhlit

Kombosto vashlit

Ispanakhi Matsvnit

Tcharkhali vashlit

Çorbalar

Balbis

Nivris

Matsvnis

Pomidvris

Mukhudos

Satatsuris

Kharsho

Arjakelis

Shindis

Dos

Gogris

Domkhlis

Bostneulis

Sokos

Ispanakhis

Qvelis

Puris Kharsho

Chikhirtma

Katmis

Staphilos

Makhokhis

Lobios

Gholos

Sebze yemekleri

Sazapkhulo Tolma

Lobiani

Lobio Nigvzit

Mtsvane Lobio

Soko Naghebit

Badrijani Brinjit

Kartopili Nigvzit

Kartopili Kvartskhit

Badrijani Nigvzit

Ajapsandali

Badrijani Mtsvanilit

Kombosto Nigvzit

Soko

Ispanakhi

Ispanakhi Kvertskhit

Badrijnis Borani

Satatsuri Nigvzit

Badrijnis Khizilala

Ekala Nigvzit

Gogris Guphta

Kümes Hayvanı yemekleri

Tabaka

Chkhmeruli

Chakhokhbili

Kutchmatchi

Tsitsila Shindit

Tsitsila Abkhazurd

Satsivi

Chikhirtma

Ikhvis Chakhokhbili

Ikhvi Komshit

Bati Shavi kliavit

Indauris garo

Ikhvi Bostneulit

Katami Brinjit

Katami Gatenili Kuch-gvidzlit

Satsivi Kvertskhit

Katmis Mkhali

Katami Nivrit

Shemtsvari Indauri

Balık yemekleri

Tarti Tetri ghvinit

Shemtsvari Tarti

Tsvera Nigvzit da Brotseulit

Loko Kindzmatshi

Tsotskhali

Tevzi Bazheshi

Loko Tsiteli Ghvinit

Kephali

Shebolili Kephali

Zutkhi Shemtsvari

Zutkhis Mtsvadi

Zutkhi Kaklis photolshi

Tevzi Pamidvrit

Kalmakhi Tarkhunit

Kibo Mokharshuli

Kibo Kindzit

Kibo Tetri Ghvinit

Khizilala

Chakhokhbili Oraguli

Oraguli Nigvzit

Kobri Nigvzit da Brotseulit

Et yemekleri

Muzhuzhi

Betchi

Kutchmatchi

Abkhazura

Kupati

Lori

Chakapuli

Kababi

Mtsvadi

Basturma

Guphta

Shemtsvari Gotchi

Qaurma

Khashlama

Tolma(Dolma)

Jonjoli

Khinkali

Mokharshuli Gotchi

Chanakhi

Shilaplavi

Mokharshuli ena

Dzekhvi

Tatlılar

Churchkhela

Gozinaki

Phelamushi

Kada

Nazuki

Paska

Vashlis Namtskhvari

Alublis Ghvezeli

Pakhlava(Baklava)

Taphlis kveri

Vardis Muraba

Kaklis Muraba

Alublis Muraba

Komshis Muraba

Sazamtros Muraba

Martqvis Torti

Shakarlama Tkhilit

Nigvziani

Kishmishiani

Phenovani

Qaviani

Shokoladiani

Khilis Torti

Nigvzis Torti

Ponçiki,(Paczki),(Ponchiki),(Doughnut),(Donut)

İçecekler

Chacha

Georgian wine[:]

Türkei

Schweiz


Italien


Frankreich

Deutschland


Slowenien


Serbien


Kroatien


Bosnien

Kosovo

Mazedonien

Griechenland


Georgien


Share This